Қазақстан нарығында сақтандырудың жаңа түрлері пайда болады

Қазақстан нарығында сақтандырудың жаңа түрлері пайда болады
Қазақстандағы цифрлық платформалар белсенді түрде дамып, жетілдіріліп келеді. eGov веб-сайтының дамуының арқасында көптеген қызметтер қазақстандықтар үшін қолжетімді бола түсуде. Digital Almaty 2025 форумы аясындағы «Цифрлық платформалар арқылы сақтандырудың ерікті түрлерін дамыту» панельдік сессиясының қатысушылары қандай қосымша қызметтер пайдаланушылар үшін жақынырақ және ыңғайлы бола алатыны туралы айтты.
Сақтандырушылар мемлекеттік қызметтерге қолжетімділікті қамтамасыз ететін веб-сайттармен өзара әрекеттесу арқасында көптеген сақтандыру өнімдерін сатып алу оңайырақ болатынын хабарлады. «Цифрлық трансформациялар қауымдастығы» ЗТБ президенті Марлен Сихаев заңдардың көбінесе технологиялық дамудан қалып қоятынын атап өтті. «Біз бизнес ретінде әкімшілік реттеудің нарық талаптарына тез бейімделуін қалаймыз», — деді ол.
ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің (ҚНРДА) өкілі Серікбосын Төлебеков сақтандырудың қоғамға енуі жыл сайын артып келе жатқанын және мемлекет тарапынан қолдау көрсетіліп жатқанын атап өтті. Агенттіктің 2025 жылға дейін сақтандыруды дамытудың бірнеше негізгі бағыттарын қарастырып жатқанымен бөлісті. Бұл халық көп жиналатын орындарға (сауда орталықтары, көрме залдары және т.б.) есептелген сақтандыруды енгізу. Мемлекеттік қызметтерді көрсету жүйелерінде және қызметтерінде апаттық тәуекелдерден сақтандыруды енгізу моделі әзірленуде.
Қазірдің өзінде сақтандырушылар мен мемлекеттік платформалардың цифрлық шешімдерін сәтті біріктірудің мысалдары бар, мысалы, «Еурохаттама» механизмі. «Оның көмегімен жазатайым оқиғадан кейінгі сақтандыру төлемін өңдеу уақыты қысқарды, енді оны алу үшін 90 күннің орнына 3-5 күн қажет. Ақпан айында Сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру қорының (СТКҚ) сайтында актуарийлерді оқыту платформасы іске қосылады. Қазақстандықтардың баспаналарын апатты қауіптерден сақтандыру мүмкіндігін беру үшін интеграция құру жоспарланып отырған көрінеді», — деді маман. Сондай-ақ ол технология сақтандыру нарығын икемді әрі қызмет пайдаланушылар үшін ыңғайлы ететінін атап өтті.
Өз кезегінде «Тұмар» сақтандыру брокерінің директоры Назира Идрисова Астана, Алматы және Шымкент қалаларындағы арнайы ЦОН-да КҚИ ОГПО автокөлігін міндетті сақтандыруды алу бойынша пилоттық жобаны жүзеге асыру туралы айтты. «Пилоттық жоба 2024 жылдың маусымынан желтоқсанына дейін сынақтан өтті және барлық сақтандырушылар тестілеуге қатысуға шақырылды. Қазірге дейін «Freedom Insurance» СК» АҚ жауап берді. Біз сақтандыру компанияларына ыңғайлымыз, өйткені біз тікелей ХҚКО-мен жұмыс істейміз. Мәселен, жүргізуші өз көлігіне мемлекеттік тіркеу нөмірін ХҚКО-да алып, біз арқылы сақтандыруды рәсімдейді, ол бірден күшіне енеді. Сақтандыру сыйлықақысын алғаннан кейін үш күн ішінде біз оны сақтандыру компаниясына аударамыз және ол бізге қорғасын өндіру үшін төлейді. Біз сақтандыру өнімдерін бірнеше түрту арқылы ғана сатып алуға болатындай, қолжетімді болуына көмектесеміз. Енді біз Каско сақтандыруын, сондай-ақ жылжымайтын мүлікті сақтандыруды қолжетімді етуді жоспарлап отырмыз», — деді ол.
«Мемлекеттік кредиттік бюро» (МКБ) АҚ басқарма төрағасының орынбасары Айнель Жундибаева қазақстандықтарға тек несие тарихына ғана емес, сақтандыру тарихына да қолжетімді болуы керек деп санайды. МКБ eGov веб-сайтында «Сақтандыру тарихы» бөлімін іске қосты. «Сонымен қатар біз қазақстандықтарға сақтандырудың бірыңғай деректер базасы (БДБ) арқылы кез келген сақтандыру шартын таңдауға және оған қол қоюға мүмкіндік беретін сервисті әзірледік. Ол үшін сақтандыру компаниясынан ерікті сақтандырудың осы немесе басқа түрін есептеу әдісі ғана қажет. Келісімшарт туралы ақпарат бір жерде қолжетімді болуы үшін біз көбірек әмбебап қызметтерді жасағымыз келеді. Осылайша біз маркетплейстерді, азаматтарға арналған қолжетімді сақтандыру сервистерін дамытатын боламыз», — деді ол.
«Ұлттық ақпараттық технологиялар» АҚ басқарма төрағасының орынбасары Чингис Оразалимов өз кезегінде электронды үкіметтің мақсаты азаматтар мен мемлекет арасындағы байланысты орнату екенін атап өтті. «Қазіргі уақытта қызметтің 10 миллионнан астам пайдаланушысы бар, құжаттардың жартысынан көбіне онлайн режимінде қол қойыла бастады. 2022 жылы біз BI Group-пен бірге жылжымайтын мүлікті сатып алуға және оны eGov арқылы тіркеуге көмектесетін өнімді жасадық. Енді біз сақтандыру компанияларымен жұмыс істеп, адамдарға eGov mobile арқылы тұрғын үйді сақтандыруға мүмкіндік бергіміз келеді. Біз банктер мен сақтандырушылардың қалай дамып жатқанын көріп отырмыз және платформамыз арқылы олардың қызметтерін қолжетімді ете алатынымызды түсіндік», — деді ол. Әзірлеуші компания цифрландырудан ЖИ (жасанды интеллект) қолдануға көшу қажет деп санайды. «ҰАТ» АҚ eGov mobile арқылы кез келген қаржылық қызметтерді өңдеу мүмкіндігін құруды жоспарлап отыр. «Біз кәсіпкерлердің жұмысын мүмкіндігінше жеңілдетуге тырысамыз, мысалы, ЖК (жеке кәсіпкер) жұмысын бір рет басу арқылы тоқтата аласыз, содан кейін оны қайтадан іске қоса аласыз. Қазіргі уақытта барлық мемлекеттік қызметтер бөлек бар және біздің мақсатымыз оларды бір ыңғайлы қызметке біріктіру. Сіздің қызметтеріңізді адамдарға қолжетімді ету үшін сақтандыру компанияларының біздің платформаға кіруіне үлкен мүмкіндік бар деп ойлаймын», — деп есептейді спикер. Ол Қазақстанда eGov мобильді платформасын сәтті енгізудің арқасында даму көрші елдерде, атап айтқанда, Тәжікстанда сұранысқа ие болғанымен бөлісті.
Сақтандыруда жасанды интеллектті қолдану туралы сұраққа «Freedom Insurance» СК» АҚ басқарма төрағасы Азамат Керімбаев компания оның элементтерін пайдаланады деп жауап берді. «2022 жылы біз dtp.kz қызметін іске қостық, барлық төлемдер онлайн форматқа көшірілді. Залалды бағалау кезінде соңғы сөз әлі де аджастерде (полис ұстаушының өтемақы талаптарын реттеу жөніндегі маман), бірақ сонымен бірге біз зақымданудың бар-жоғын, олардың дәрежесін анықтауға және залалдың мөлшерін есептеуге көмектесетін компьютерлік көруді белсенді қолдана бастадық. ЖИ техникасы, сондай-ақ цифрландыру арқылы біздің компания 2024 жылы әр төлемге 150 доллар үнемдеді. Цифрландыру клиенттерді онлайнға көшуге ынталандырғанын көрудеміз», — деп түсіндіреді сақтандырушы.
Ол сондай-ақ Қазақстан eGov mobile-дың дамуымен мақтана алатынын атап өтті – бұл қызмет өзін дәлелдеді және басқа елдерге экспортталып жатыр. «Тәжікстанда Freedom Bank пайда болған кезде, олар да eGov мобильді платформасы қолданылғандықтан, сақтандырушылар жаңа нарыққа шығу мүмкіндігіне ие болады. Бұл eGov платформасының арқасында мүмкін болды. Үкімет апатты тәуекелдерді мемлекеттік қызметтер арқылы сақтандыру мүмкіндігін енгізуді жоспарлап отыр және менің ойымша, бұл жерде көп нәрсе дистрибуцияға байланысты. Қазақстандықтар үшін қызметті енгізу процесі ыңғайлы, жылдам және аса қымбат емес болуы керек. Егер жүзеге асырылып, тиімді жұмыс істейтін болса, онда қазақстандықтар апаттық тәуекелдерден сақтандыру сияқты шын мәнінде өзекті сақтандыру түрлеріне қол жеткізе алады. Бұл ретте сақтандыру қызметтері индивидуалды болуы үшін сақтандыру компанияларының да жеке мәліметтер базасы болуы керек», — деді ол.