Алматыда дәрігерлер мен педагогтер жастардың репродуктивті денсаулығын талқылады

2023 жылғы 7-8 сәуірде Алматыда «Қазақстандық жыныстық және репродуктивті денсаулық қауымдастығы (ҚМПА)»  ҚБ «Жасөспірімдер мен жастардың репродуктивті денсаулығы» атты II Халықаралық ғылыми-практикалық конференция өткізді.

Іс-шара жасөспірімдер мен жастардың репродуктивті денсаулығын сақтау мәселелерінде медицина, педагог қызметкерлер мен жастардың пәнаралық диалогін және әріптестігін қалыптастыру мақсатында өтті.

Конференцияның өзектілігін  2022 жылы «Салауатты ұлт»  ұлттық жобасын іске асыру шеңберінде ҚР ДСМ ҰТО жүргізген «Оқушылардың денсаулыққа қатысты мінез-құлқы» екінші ұлттық зерттеуінің нәтижелері растады. Елдегі 7400-ден астам жасөспірімге жүргізілген зерттеу тоғызыншы сынып оқушыларының 5,7% — ы жыныстық қатынасқа түскенін және 41% — ы мұны алғаш рет 15 жасында жасағанын анықтады. Жыныстық қатынас тәжірибесі туралы хабарлаған ұлдардың 59,4% — ы және қыздардың 44,4% — ы презервативті қолданғанын атап өтті. Презервативті немесе босануды бақылау таблеткаларын қолданған жастардың үлесі 2018 жылмен салыстырғанда 9% — ға төмендеді.

БҰҰ қорының мәліметтері бойынша (2019 жылғы зерттеу) Қазақстанда орта есеппен 100 қыздың үшеуінде 15-19 жас аралығындағы жүктілік тіркеледі. Барлық жасөспірімдердің жүктілігінің 15% — ы түсік жасатумен аяқталады. Сауалнамаға қатысқан 15-19 жастағы жасөспірімдердің 45% — ы өздерін жыныстық жолмен берілетін инфекциялардан, соның ішінде АИТВ-дан қорғау мүмкіндігі туралы білмейді, 41% — ының бірнеше жыныстық серіктесі бар.

«Бүгінде жасөспірімдер мен жастардың денсаулығына үлкен қауіп төніп тұр. Жастарға нақты және құпия ақпарат қажет, олар сапалы қызметтер мен репродуктивті денсаулық бойынша кеңестерге қол жеткізуі керек. Кездейсоқ жүктіліктің, қажетсіз үзілістердің және ЖЖБИ өсуінің алдын алу үшін жасөспірімдердің денсаулығына инвестиция салу қажет, бұл олардың денсаулығы туралы саналы шешім қабылдау мүмкіндіктерін кеңейтуді білдіреді. Ұлт денсаулығы жастардың репродуктивті денсаулығына байланысты екенін есте ұстаған жөн»,-дейді ҚМПА атқарушы директоры, медицина ғылымдарының магистрі, акушер-гинеколог Галина Гребенникова.

Конференция жұмысына республикалық денсаулық сақтау, ғылым және жоғары білім, ағарту, ақпарат және қоғамдық даму министрліктерінің, сондай-ақ халықаралық және үкіметтік емес қоғамдық ұйымдардың өкілдері қатысты. Қатысушылар қатарында акушер — гинекологтер, урологтер, эндокринологтер, басқа мамандықтағы дәрігерлер, сондай-ақ педагогтер, психологтер, Қазақстан мен шет елдерден — Беларусь, Грузия, Қырғызстан, Ресей, Өзбекстаннан келген өңірлік Білім басқармаларының мамандары болды.

Конференцияда жасөспірімдер мен жастардың репродуктивті денсаулығына әсер ететін маңызды мәселелер, соның ішінде отбасын нығайту, отбасылық өмірге дайындық, зорлық-зомбылық пен суицидтік мінез-құлықтың себептері, салдары мен алдын-алу мәселелері талқыланды. Қатысушылар алға қойылған міндеттерді табысты іске асыру үшін ата-аналарды міндетті түрде тарта отырып, ведомствоаралық және пәнаралық бірлескен жұмыс жүргізу қажеттігін атап өтті. Кәмелетке толмағандарға медициналық және психологиялық көмек көрсету бойынша денсаулық сақтау жүйесінің субъектілері ретінде жастар денсаулығы орталықтары одан әрі тиімді дамуға тиіс. Жас ұрпақ үшін өзекті ақпаратты неғұрлым қолжетімді етуге мүмкіндік беретін құралдарды, оның ішінде коммуникациялық құралдарды белсенді енгізу талап етіледі.

Конференцияда медициналық, педагогикалық қызметкерлер мен жастар үшін үш секция жұмыс істеді. Жастардың секциясында  «Қазақстанда жыныстық білім беру  үшін кім жауап береді» атты пікірталас панелі белсенді өтті.

«Жастар мен жасөспірімдердің репродуктивті денсаулығы медицина мәселесі ғана емес, білім беру, ақпараттандыру және қолдау мәселесі. Жастарға қауіпсіз және сенімді кеңістіктер қажет, онда біз қоғамда тыйым салынған тақырыптарды қорқынышсыз немесе стигмасыз талқылай аламыз. Біз репродуктивті денсаулықты қамтамасыз ету және осы салада өз құқықтарымызды қорғау процесінің белсенді қатысушылары болуымыз керек», — деп атап өтті Сара Канафина, «KMPA Talkline»  подкастының жүргізушісі.