Алматыда Сянь Синхай ескерткіші: мәдениет пен достықтың жаңғырығы

Алматыда Қытайдың көрнекті композиторы Сянь Синхайға арналған ескерткіш жаңартылып, салтанатты түрде қайта ашылды. Бұл мәдени оқиға қос ел арасындағы тарихи байланыстар мен достықты дәріптейтін маңызды символ ретінде жоғары бағаланды. 1999 жылы орнатылған бұл монумент жылдар бойы қазақ-қытай мәдени байланысының бейнесіне айналып, Алматы қаласының тарихи-мәдени келбетін байытып келеді.

Сянь Синхайдың өмір жолы мен шығармашылығы Қытай халқы үшін ғана емес, Қазақстан үшін де ерекше мәнге ие. Ұлы Отан соғысы жылдарында композитор Алматыда болған кезде қазақтың белгілі композиторы Бақытжан Байқадамовпен танысып, достық қарым-қатынас орнатқан. Бұл байланыс уақыт өте келе екі елдің мәдени ынтымақтастығының символына айналды. Сол тарихи кезеңнің естелігі ретінде бой көтерген ескерткіш Сянь Синхайдың өнері мен адами тұлғасын ұлықтап қана қоймай, ұлттар арасындағы өзара түсіністіктің көрінісіне айналды.

Қазақстан мен Қытай гуманитарлық саладағы ынтымақтастықты нығайтуда

2025 жылы жүргізілген қалпына келтіру жұмыстары барысында ескерткіш толығымен жаңартылып, оның сәулеттік шешімдері мен көркемдік элементтері қайта қаралды. Ескерткіш авторы, белгілі мүсінші Сергей Мартемьянов бастапқыда жасаған идеясын сақтай отырып, композицияны заманауи детальдармен толықтырды. Жаңартылған нұсқада композитордың музыкасына тән ноталық өрнектер мен лотос гүлінің пішіні көрініс тапқан, бұл бейбітшілік пен рухани үндестіктің символикасын жеткізеді. Сондай-ақ, монумент жанындағы алаң абаттандырылып, заманауи шағын сәулет нысандарымен толықтырылды.

Жаңартылған ескерткіштің қайта ашылу рәсіміне Қытай Халық Республикасының Алматыдағы Бас консулы Цзян Вэй, Қазақстан Сыртқы істер министрлігінің өкілдері, мәдениет қайраткерлері мен қоғам белсенділері қатысты. Өз сөзінде Цзян Вэй бұл ескерткіштің қазақ-қытай достығының маңызды белгісі екенін атап өтіп, мәдени қарым-қатынасты одан әрі нығайту қажеттігін айтты. Сондай-ақ, Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университетінің ректоры Дархан Біләлов, өнертанушы Гүлмира Жұмабекова және басқа да құрметті қонақтар Сянь Синхайдың екі ел мәдениетіне қосқан үлесін ерекше атап өтті.

Салтанатты рәсім аясында “Арман” киноорталығында «Композитор» атты көркем фильмнің көрсетілімі ұйымдастырылды. Бұл туынды Сянь Синхай мен Бақытжан Байқадамовтың шынайы достығына, шығармашылық серіктестігіне арналған және 2019 жылы Қытайда «Хуабяо» ұлттық киножүлдесін иеленген болатын. Сонымен қатар, ескерткіш маңында ашық аспан астындағы фотокөрме өтіп, келушілер тарихи деректермен, архивтік фотосуреттермен және сирек кездесетін материалдармен танысты.

Сянь Синхай ескерткішін қайта жаңғырту – бұл тек бір мүсіннің жаңаруы ғана емес, қос мемлекет арасындағы достықтың, рухани жақындықтың мәңгілік белгісі. Бұл қадам Қазақстан мен Қытай арасындағы гуманитарлық және мәдени дипломатияның сәтті жалғасы болып табылады. Бүгінгі таңда мұндай ескерткіштер жас ұрпаққа тарихты ұмытпай, елдер арасындағы достықты сақтап, оны жаңа деңгейге көтеру қажеттігін еске салады.

 Ғазиза Ұзақ

Басты сурет авторы: Синьхуа агенттігі фотографы Ли Жэньцзы

Telegram-канал: Алматыда Сянь Синхай ескерткіші: мәдениет пен достықтың жаңғырығы