«Kaspersky» зерттеуі: Қазақстанда сауалнамаға қатысқандардың жартысынан көбі 2022 жылы алаяқтыққа тап болды

«Kaspersky»* зерттеуінің деректері бойынша, 2022 жылы Қазақстандағы пайдаланушылардың 60%-ы алаяқтық әрекеттерге тап болды, соның нәтижесінде олардан ақшаны, төлем ақпаратын немесе интернет-банкингке кіру деректерін алып алуға тырысты. Сонымен бірге, 20%-ы олардың жақындары алдау әрекеттеріне ұқсас екенін атап өтті, ал 25%-ы шабуылдаушылар жақындарын да, өздерін де алдауға тырысқанын көрсетті.

Шабуылдаушылар өздерінің схемалары үшін әртүрлі байланыс арналарын пайдаланды: қоңыраулар, мәтіндік хабарламалар, электрондық пошталар, әлеуметтік желілер, хабарламалары бар сайттар. Шабуылдаушылармен кездескен респонденттер атап өткендей, алаяқтық қоңыраулар негізінен жеке телефон нөмірлеріне, ал күдікті хаттар жеке электрондық пошта мекенжайларына түсті.

«Онлайн-алаяқтық Қазақстандағы пайдаланушылар үшін өзекті қауіп болып қала береді. Сонымен, респонденттердің жартысынан көбі (57%) 2022 жылы онлайн-алаяқтар оларға 2021-ге қарағанда жиі шабуыл жасай бастады деп санайды. Бұл ретте төрттен бір бөлігі (22%) онлайн-алаяқтардың белсенділік деңгейі өзгеріссіз қалатынын атап өтті. Сауалнамаға қатысқандардың тек 7%-ы онлайн шабуылдардың азайғанын көрсетті. Біздің сарапшылар шабуылдаушылар жаңа схемаларды ойлап табуды және жаңалықтар күн тәртібін қолдануды жалғастыратынын еске салады. Сондықтан цифрлық сауаттылықты оқыту сіздің құрылғыларыңыз бен олардағы деректерді қорғауға көмектесетін факторлардың бірі болып қала береді», — деп атап өтті «Kaspersky»-дің Қазақстан, Орталық Азия және Моңғолиядағы атқарушы директоры Валерий Зубанов.

Телефон және онлайн алаяқтық схемаларының құрбаны болмау үшін «Kaspersky» сарапшылары мыналарды ұсынады:

• поштадан, мессенджерлердегі хабарламалардан және SMS-тен күмәнді сілтемелер бойынша өтпеу;
• өте жомарт немесе, керісінше, қорқынышты хабарламаларға сын көзбен қарау;
• әңгімелесушілерге өз деректерін бермеу және ұйымдардың ресми арналары арқылы ақпаратты бірнеше рет тексеру;
• егер әлеуметтік медиа хабарламасын жіберушіге сенімді болсаңыз, ал хабарламаның мазмұны керісінше күмән тудырса, хабарламаны дәл сіз ойлаған адам жібергеніне көз жеткізген дұрыс, мысалы, егер мұндай мүмкіндік болса, адамнан тікелей сөйлесу арқылы сұрау;
• күдікті сайттарға кіруге жол бермейтін сенімді қорғаныс шешімін қолдану.

*Сауалнаманы 2022 жылдың желтоқсанында «Kaspersky» тапсырысы бойынша OnIn компаниясы жүргізді. Оған Қазақстанның түрлі қалаларынан, соның ішінде Алматы, Астана, Шымкент, Ақтөбе және басқа қалалардан 500 адам қатысты.