Sharing is caring: Қазақстандағы саналы тұтыну қалай дамуда
Бүгінде қазақстандықтарды каршеринг немесе самокаттарды жалға алу таң қалдырмайды. Дегенмен, заттарды жалға алу мүмкіндіктері әлдеқайда ауқымды және өмірдің әртүрлі салаларын қамтиды.
PWC халықаралық аудиторлық корпорациясының мәліметтері бойынша, 2025 жылға қарай жаһандық ортақ тұтыну экономикасы нарығы 335 миллиард долларға жетеді. Басқаша айтқанда шерингтік деп аталатын бұл тұтыну үлгісі 32% деңгейінде орташа жылдық өсу қарқынын көрсете отырып, бүгінде бүкіл әлемде дамып келеді және дәстүрлі, иелік етуге негізделген экономиканы ығыстырып жатыр.
Шерингтік экономика неғұрлым тиімді және тұрақты қоғам құру мақсатында ресурстарды, кеңістікті, тауарларды немесе қызметтерді ақылға қонымды тұтыну тұжырымдамасына негізделген. Іс-әрекеттегі жауапкершілікпен тұтыну планетамызға келтіріліп жатқан орасан зор қоқыс шығарындылары мен ресурстардың сарқылуы сияқты зиянды азайтуға мүмкіндік береді.
Тұрақтылық, тиімділік және ептілік — заттарды жалға беру қызметтерін нық ұстап тұрған үш тұғыр. Қазіргі қоғамда адамдар егер зат қысқа уақытқа қажет болса, сатып алуға елеулі қаражат салуды қажет деп санамайды. Жалға алу сонымен қатар заттардың функционалдығын немесе пайдалылығын шеше алмайтындарға көмектеседі. Бұл әр түрлі тауарларды іс жүзінде сынап көрудің тамаша мүмкіндігі, өйткені ол барлық артықшылықтар мен кемшіліктерді нақты бағалауға мүмкіндік береді.
Тұрғын үйді, көлікті, техниканы, спорттық жабдықты және басқа заттарды жалға алудан басқа, сатып алусыз пайдалану тұжырымдамасы ата-ана болу саласына да келді. Балалар тез өсіп кетеді, нәтижесінде қазақстандықтар өзектілігін тез жоғалтатын көптеген сатып алынған заттармен қалады. Әр бала әр түрлі, кейде қымбатқа сатып алынған зат кішкентайға ұнамауы немесе сәйкес келмеуі мүмкін. Мұндай жағдайларда сатып алуды ойлап жүрген затты тест-драйвқа жалға алу әлдеқайда тиімді және бұл зат сіздің балаңызға қажет пе, жоқ па, соны іс жүзінде шешуге жәрдемдеседі.
Ата-аналар үшін тағы бір маңызды мәселе — балалардың үнемі жаңа ойыншықтармен ойнауға деген ұмтылысы, сондай-ақ оларға деген қызығушылықтың тез жоғалуы. Мұнда ата-аналарға Алматыдағы Alpaca сияқты шерингтік қызметтер көмекке келеді, бұл сервис ата-аналарға жасына және қажеттіліктеріне сәйкес келетін түрлі ойыншықтарды жалға алуға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, сервисте балалардың дағдылары мен қабілеттерін арттыратын (ұсақ моторика, логика және т.б.) дамытушы құрал-жабдықтар да бар.
«Біздің сервис ата-аналарға көмектеседі. Сіз баланы көп ақша мен уақытты жұмсамай-ақ қуанта аласыз, ал ойыншықтардың қызығы таусылғанда, олар үйде үйіліп тұрмайды. Alpaca-да сіз автокөлік орындығын, балалар арбасын немесе электр шезлонгын белгілі бір уақытқа жалға ала алып, сол уақытта қолдана отырып, болашақта сатып алу керек пе, жоқ па, соны анықтай аласыз. Біздің сервистің мүмкіндіктері саяхатта таптырмайды – қымбат арбаны бір аптаға жалға алу арқылы оның бастапқы құнынан 90% қаражат үнемдеуге болады. Сонымен қатар, сервис әр түрлі жастағы балаларға төсек, жолдорба, таразы, батут, велосипед және т.б. тауарларды жалға беруді ұсынады. Қазір Alpaca мүмкіндіктері Алматыда қолжетімді, және биылғы жылы Астана нарығына шығуды жоспарлап отырмыз», — деді Татьяна Плотникова, Alpaca балалар тауарларын жалға беру сервисінің негізін қалаушысы.
Айта кететіні, балалар тауарларын жалға беру сервисінің өзінің тұрақты клиенттері бар, бизнес көрсеткіштері де жоғары дәрежеде. Мәселен, стартаптың 2023 жылғы 1 тоқсандағы кірісі 2022 жылғы 4 тоқсанға қарағанда 25,6% — ға өсті, ал клиенттердің жалпы саны 5000-нан асты.
Балалар керек-жарақтарын жалға алу саналы ата-ана болуды қолдауға үлкен үлес қосады, өйткені бүгінде қазақстандықтардың көпшілігі экология туралы ойлана бастады. Ақылға қонымды тұтыну, көміртегі ізін азайту және қажетті тауарларды жалға алу қоршаған ортаға жүктемені азайтуға және пластик пен басқа да шығындалатын ресурстарды азайтуға мүмкіндік береді.
Шерингтік экономиканың жекелеген адамдар үшін де, жалпы қазақстандық қоғам үшін де көптеген артықшылықтары бар. Саналы тұтыну елдің тұрақты дамуына да, көптеген салалардағы шығындарды оңтайландыруға да ықпал етеді. Бірлесіп пайдалану тұжырымдамасын дамыту ірі ойыншылардың үлесін төмендету, адал бәсекелестікті дамыту және тұтынушылар үшін жаңа мүмкіндіктер ашу арқылы Қазақстан нарығына оң әсер етеді.
Alpaca — Қазақстанда алғашқылардың бірі болып өз клиенттеріне жоғары сапалы ойыншықтар мен бала күтіміне арналған заттарды уақытша пайдалануға мүмкіндік берген балалар тауарларын жалға беру сервисі. Сервис Алматы қаласында жұмыс істейді және ассортиментінде 1000-нан астам жалға берілетін заттар бар.