Ұшақ бортында медициналық көмек қалай көрсетіледі?!

7 сәуір күні әлемде «Дүниежүзілік денсаулық күні» атап өтілді. Денсаулық — адамның толыққанды жұмыс істейтін және бірдей өміршеңдігі бар физиологиялық, психологиялық және әлеуметтік салауаттылықтың жан-жақты жағдайы. Денсаулық адамдардың өміріндегі физикалық, психологиялық, экономикалық және әлеуметтік салауаттылықты сақтау және басқарумен байланысты. Ол қоғамдық өмірге белсенді қатысуды, оның ішінде психологиялық жағдайды, қаржылық жағдайды, әлеуметтік жағдайды және басқа аспектілерді қамтиды.

Денсаулыққа әр салада ерекше мән беріледі.  Әсіресе, адамдармен тығыз қарым-қатынас орнататын мекемелерде денсаулық күтімі басты назарда болады. Атап айтсақ, әуе компания қызметкерлерінің барлығы жұмыс барысында медициналық тексерістен өткізіліп, алғашқы көмек көрсету бойынша ілім алады. Сондай-ақ, борт серіктер адам өміріне қауіп төнген кезде құтқару амалдарын жүргізеді. Оған ұшақ ішінде ақ халатты жандар мен стюардессалар адамдар өмірлерін құтқарып жатқаны туралы оқиғалар дәлел.

Ұшақ — қауіпсіздік стандарттарын қатаң сақтаудың және экипаждардың кәсіби даярлығының арқасында көліктің ең қауіпсіз түрлерінің бірі. Алайда жолаушылардың рейс кезiндегi қауiпсiздiгi әуе кемесiнiң әзiрлiгiне ғана емес, сондай-ақ олардың өзiнiң денсаулық жағдайы мен ұшуға дене даярлығына да байланысты.

Шетелдік зерттеулерге сәйкес, әлемдегі әрбір мыңыншы рейсте шұғыл медициналық көмек қажеттілігі туындайды. «Эйр Астана» әуе компаниясында өткен жылы 394 оқиға орын алып, жолаушылар өздерін өзсезінімінің нашарлауына байланысты экипаждардан көмек сұраған, соның ішінде 6 рет экипаждар медициналық көрсеткіштер бойынша шұғыл қонған.

Сол себептен де бортсеріктерді оқытуға міндетті түрде жедел әрекет ету және жолаушыларға дәрігерге дейінгі медициналық көмек көрсету кіреді. Air Astana бортсеріктері жыл сайынғы тренингтерде жүрек-өкпе реанимациясын жүргізуді үйренеді. Даярлықтың мұндай деңгейі жолаушыларға ұшуға сенімділік бере отырып, оларды борттағы қауіпсіздік пен қамқорлықтың сенімді күзетшілері етеді.

Әуе тасымалы туралы ережеге сәйкес, Қазақстандағы әрбір әуе кемесі борттық дәрі қораптармен және оттегі баллондары мен автоматты дефибрилляторларды қоса алғанда, қажетті медициналық жабдықтың ең аз жиынтығымен қамтамасыз етілген. Бортта сондай-ақ кәсіби медициналық көмек қажет болған жағдайда білікті дәрігерлер ғана пайдалана алатын медициналық жиынтық бар. Авиакомпанияда атап өткендей, ұшу кезінде осындай жағдайлар туындаған кезде дәрігерлер кәсіби білімдері мен дағдыларын риясыз қолдана отырып, әрқашан жәрдемге шақыруға жауап береді.

Ерікті дәрігерлер және олардың бортсеріктермен ынтымақтастығы туралы әңгімелер адам рухының сезімталдығын, күшін және мейірімділігін дәлелдейді. Мұндай әңгімелердің әрқайсысы екіншісіне ұқсамайды. Болған оқиғаларды еске алсақ. 2023 жылғы 27 тамызда КС 638 рейсі кезінде Астана-Подгорица бағыты бойынша жолаушы есінен танып қалды. Бортсеріктер тез әрекет етті, оны креслолардың соңғы қатарына отырғызды. Көмекке шақыруға терапевт келді, ол жолаушының қысымын өлшеп, оған ашты шай ішуге кеңес берді, сондай-ақ аяқ астына жастық салуды ұсынды.

Өткен жылғы 18 қазандағы КС 885 рейсі кезінде Алматы-Атырау бағыты бойынша эконом-класс жолаушысының жаны қысылып, тонометр сұрады. Бортта науқас жедел жәрдем дәрігері болған, ол жолаушының қысымын өлшеді. Дәрігер оны бос орындықтарға жатқызып, аяқтарын көтеріп, оттегін беруді сұрады. Науқас жолаушы сұрақтарға әрең жауап берді, 58 жаста екенін, бір апта бұрын химиотерапия алғанын айтты. Дәрігер жолаушыға аспирин ішуді айтты, бірақ ол одан бас тартты. Дәрігер шұғыл қону қажет екенін айтты. Экипаж Тараз әуежайына мәжбүрлі түрде қонды. Ұшаққа жедел жәрдем көлігі келіп, ауруды ауруханаға жатқызу үшін алып кетті.

Осы және басқа да көптеген оқиғалар бортсеріктердің маңызды рөлін айғақтайды. Олар үшін ең құнды марапат — өмірін сақтап қалуға көмектескен жолаушылардың алғысы. Аспанда медициналық білімі бар адамдар, сондай-ақ экипаж мүшелері ұшақтағы жолаушылардың қауіпсіздігі мен қамқорлығын қамтамасыз ете отырып, сақтаушы періштеге айналады. Олардың көмек көрсетуге дайындығы ғажайыптың ең күтпеген сәтте орын алуы мүмкін екенін қамтамасыз етеді.

«Эйр Астана» әуе компаниясының борттық қызмет көрсету жөніндегі вице-президенті Елена Обухова:

«Әрбір ұшудың артында қауіпсіздік стандарттарын қатаң сақтау ғана емес, сондай-ақ жолаушылардың амандығы туралы экипаждардың үздіксіз қамқорлығы тұрғанын есте сақтау маңызды. Бортсеріктер мен ұшқыштар ең қажетті сәтте көмекке келуге дайын. Олар үшін де, дәрігерлер үшін де әр жолаушының өмірі мен денсаулығын сақтау өте құнды»