Депутат Құспеков кальяндарды заңдастыруды ұсынды: «Тыйым салу мәдениеті жұмыс істемейді, жүйелі реттеу қажет»  

Мәжіліс депутаты Олжас Құспеков әлеуметтік желілерінде кальянға қатысты тыйымның тиімсіздігін көтеріп, оларды арнайы жабдықталған орындарда заңдастыру мәселесін қарастыруды ұсынды.

Депутаттың айтуынша, 2020 жылы енгізілген толық тыйым соңғы жылдары өзінің мақсатына жетпеген. Нарық жоғалып кеткен жоқ, керісінше көлеңкеге өтті.

«Бүгінде кальян кез келген қалада бар. Бірақ – салықсыз, санитарлық бақылаусыз, түсінікті ережесіз. Мемлекет бұдан бір теңге де алмай отыр», – деді Құспеков.

Ол кальян мәселесі әлдеқайда кең жүйелі проблеманың бір бөлігі ғана екенін атап өтті.

«Мәселе тек кальянда емес. Дәл осындай логика самокаттарды шектеу, сервистерді тыю немесе жаңа әкімшілік кедергілер енгізу кезінде де көрінеді. Біз көбіне барлығына түсінікті әрі әділ ережемен жұмыс істейтін жүйе құрудың орнына реактивті әрекет етеміз. Бұл “бәріне рұқсат беру” туралы емес. Бұл – тәртіпке келтіру және нарықты қайтадан құқықтық алаңға қайтару туралы», – деп жазды депутат.

Зерттеу орталықтарының дерегінше, кальянға тыйым оның таралуын азайтпаған, керісінше сыбайлас жемқорлық тәуекелдерінің өсуіне және бюджетке түсетін салықтардың жоғалуына әкелген.

Құспеков тыйымнан шығып, келесі элементтерді қамтитын айқын реттеу жүйесіне көшуге ұсыныс жасады:

• мекемелерді тіркеу және санитарлық бақылау;
• арнайы алым немесе акциз төлеу;
• кальянды тек арнайы жабдықталған бөлмелерде қолдануға рұқсат беру;
• белгіленген аумақтан тыс жерлерде шегуге жауапкершілік енгізу.

«Ережелер ашық болса, бәрі ұтады: мемлекет – салық алады, бизнес – заңды жұмыс істейді, ал тұтынушылар – қауіпсіз өнімге қол жеткізеді. Біз тыйым салу мәдениетінен арылып, жүйелі реттеу мәдениетін қалыптастыруымыз керек. Өйткені кемел экономика – шектеулер экономикасы емес, сенім мен жауапкершілік экономикасы», – деп түйіндеді Құспеков.