Семіздік Альцгеймер ауруын өршітеді
Монреальдағы Макгилл университетінің канадалық нейрофизиологтары Альцгеймер ауруы мен семіздік ми қыртысындағы нейрондардың жұмысына ұқсас жағымсыз өзгерістерге ұрындыратынын анықтады, бұл осы жасушалардың өлуіне және деменцияның дамуына әкеп соғады.
«Семіздікке шалдыққан адамдар бірқатар ауыр ауруға бейім. Мысалы, гипертониялық ауру семіздікпен ауыратын науқастарда 2-3 есе, жүрек ауруы 3-4 есе, қант диабеті қалыпты дене салмағы бар адамдарға қарағанда 10 есе жиі дамиды. Семіздікпен күресудің заманауи тәсілдері жаман әдеттерден бас тарту, диетаның калориясын азайту және күнделікті жаттығулар арқылы адамның өмір салтын түзетуге бағытталған. Әдетте, мұндай адамдарға әдеттерін күрт өзгерту қиынға соғады, бірақ зиянды азайту стратегиясын қолдана отырып, ақыл-ойдың беріктігі мен жадының айқындылығын сақтай отырып, өмір сүру сапасы мен ұзақтығын жақсарту үшін зияны аз баламаларға біртіндеп көшу жолын бастауға болады», — деп түсіндірді нарколог-дәрігер, С.Д. Асфендияров атындағы ҚазҰМУ профессоры, «Психикалық денсаулық саласында жұмыс істейтін мамандар қауымдастығы» РҚБ президенті Сағат Алтынбеков.
Зерттеуге Альцгеймер ауруы бар науқастардан, деменциямен және басқа когнитивті бұзылулармен ауырмаған дені сау адамдардан, мидың жағдайы позитронды-эмиссиялық томографтармен (ПЭТ) үнемі зерттелетін артық салмағы бар еріктілерден құралған 1300-
ден астам адам қатысты.
Ғалымдар зерттеуге қатысушылардың жүйке тінінің ПЭТ суреттерін салыстырып, науқастардың екі тобында да интеллектке, есте сақтауға және пайымдауға байланысты аймақтарда ми қызметінің бірдей нашарлағанын анықтады.
Зерттеу авторлары семіздік пен Альцгеймер ауруы ми қыртысының жұқаруына ұқсас әсер етеді деген қорытындыға келді. Оң жақ уақытша париеталды қыртыстың және сол жақ префронталды қыртыстың жұқаруы екі топта бірдей, бұл – нейродегенерацияның белгісі. Бұл өз кезегінде семіздік Альцгеймер ауруы бар адамдар сияқты нейродегенерацияның бірдей түрін тудыратынын көрсетеді.
«Зерттеу нәтижелері нейродегенерация мен деменцияның кейінгі қаупін азайту үшін семіздік пен өмір кезеңінің орта тұсында артық салмағы бар адамдарда салмақ жоғалту қажеттілігін тағы бір рет көрсетеді», — деп қосты Сағат Алтынбеков.
ДДСҰ сарапшыларының айтуынша, ғаламшардағы 2,5 миллиард адам семіздікке ұрынған, ал 650 миллион ересек адам мен 120 миллионнан астам бала семіздікке шалдыққан. Сонымен қатар, 1975 жылдан 2016 жылға дейін әлемде семіздікке шалдыққандар саны үш есе артқан.